Odpowiedzialne zarządzanie jakością wód opadowych w obszarze zurbanizowanym warunkuje pomyślny rozwój środowisk miejskich. Woda jest nie tylko niezbędna do przeżycia, jest też kluczowym czynnikiem wielu działań w ludzkim świecie. Niestety jej dostępność coraz drastyczniej spada, w związku z tym konieczne jest, abyśmy nauczyli się prawidłowo dbać o wodę i jej jakość, tym samym zwiększając ilość dostępnych jej zasobów – zwłaszcza w terenach miejskich, gdzie deficyt retencyjny ma zdecydowanie bardziej krytyczny charakter.
Jedną z najlepszych metod poprawiania trudnej dostępności zasobów wodnych jest ponowne wykorzystanie miejskich wód opadowych. Konieczność odzyskiwania wody stała się znacznie istotniejsza pod wpływem powiększania się populacji ludzi, powodującego coraz mocniejszą presję antropogeniczną na zasoby wody.
W związku z rosnącym i trudnym do przewidzenia tempem rozwoju obszarów zurbanizowanych, redukcją powierzchni biologicznie czynnych, spadającej wydajności względnej infrastruktury odprowadzającej wodę opadową oraz pod wpływem zmian klimatu, coraz większym wyzwaniem staje się odpowiedzialne zarządzanie wodą opadową. Planowanie przestrzeni miejskiej odgrywa kluczową rolę w ochronie środowiska wodnego w obszarach zurbanizowanych. Zrozumienie i ustalenie powiązań między urbanizacją, a jakością wód jest czołowym motorem dla zarządzania jakością wód opadowych. Jako społeczeństwo dotarliśmy do punktu, kiedy musimy się już bez zbędnej zwłoki zmierzyć z tymi wyzwaniami. *
Największe źródła zanieczyszczeń wód opadowych na terenach zurbanizowanych.
Identyfikacja najważniejszych źródeł zanieczyszczeń oraz prawidłowe ustalanie odpowiednich standardów jakości wody zależy od dobrej współpracy zarówno organów państwa, środowisk akademickich, jak i z sektora prywatnego.
Dwa kluczowe źródła zanieczyszczenia w warunkach miejskich to pojazdy mechaniczne oraz metalowe dachy. Z upływem czasu pyły, metale ciężkie, oleje oraz drobiny z dachów czy pojazdów akumulują się na nieprzepuszczalnych powierzchniach takich, jak chodniki, parkingi, pasy drogowe czy place manewrowe. Opady czy roztopy łatwo uruchamiają te zanieczyszczenia i transportują je do odbiorników wodnych, pogarszając tym samym jakość wody powierzchniowej, podziemnej oraz samych gleb. Stan wód obecnych w rejonie pogarsza się, a przecież są one kluczowe dla przetrwania gatunków.
ACO, jako aktywny uczestnik globalnej debaty oraz podmiot działający w sferze ochrony zasobów wodnych zwraca uwagę, że głównym i najważniejszym celem odpowiedzialnej gospodarki wodą opadową w miastach powinno być efektywne podczyszczanie wody pochodzącej z parkingów, dróg oraz stref przemysłowych.
Wnioski formułowane na przestrzeni lat w przestrzeni międzynarodowej są na ogół podobne. Pomimo, że skład jakościowy spływu powierzchniowego silnie zależy od zagospodarowania terenu zlewni, to wyróżniającą się, wspólną dla wszystkich typów jest grupa zanieczyszczeń takich jak zawiesiny (osady), metale ciężkie, węglowodory, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (zanieczyszczenia pochodzące ze spalania paliw kopalnych) oraz pestycydy i nawozy.
Jak systemy ACO podczyszczają wody opadowe?
Najprostszą metodą usuwania zanieczyszczeń z wody opadowej zanim opuści ona teren zanieczyszczony jest sedymentacja, czyli podczyszczanie podczas opadania grawitacyjnego w osadniku. Zaprojektowane zgodnie z wytycznymi NJDEP, opatentowane rozwiązanie sedymentacyjne – osadnik ACO Stormsed Vortex umożliwia sedymentację opartą o separację hydrodynamiczną oraz odśrodkową, usuwa 80% zawiesiny 75μm przy wysokich natężeniach przepływu oraz przechwytuje 100% części flotujących.
System podczyszczania w osadniku ACO Stormsed Vortex oparty jest na komorach koncentrycznych, kieruje intensywne przepływy do innych obszarów niż te, gdzie jest gromadzony osad, umożliwiając podczyszczanie wody pochodzącej z dużych powierzchni, od 1 000 mkw do nawet 20 000 mkw, zależnie od geograficznego położenia aplikacji, co znacząco wyróżnia go na tle innych technologii sedymentacyjnych dostępnych na rynku. Jego małe wymiary w planie sprzyjają małym wykopom oraz umożliwiają podłączenia kątowe.
Metoda ta sprawdza się jako metoda separacji większych cząstek. Sedymentacja usuwa zawieszone w wodzie cząstki stałe, a tym samym wszelkie związane z nimi zanieczyszczenia. Około 75% substancji chemicznych takich jak metale czy pozostałości olei mineralnych jest trwale związana z powierzchnią zawiesiny.
Osadniki ACO Stormsed Vortex mogą być wykorzystane zarówno jako samodzielne urządzenia, jak również mogą stanowić stopień wstępny w linii podczyszczającej razem z ACO StormClean oraz ze zbiornikami rozsączającymi ACO Stormbrixx. Odpowiednie będą do zlewni o powierzchni od 1 000 mkw do 20 000 mkw a dostępne wersje PEHD oraz GRP występują w bardzo szerokim wachlarzu wielkości nominalnych.
Do eliminacji substancji o cząsteczkach o wielkości poniżej 63 μm, stanowiących około 50% typowych składników wody opadowej, wykorzystuje się skuteczne metody filtracyjne zaimplementowane w systemie ACO StormClean ze złożem filtracyjnym ACO Storm, które jest sercem tego rozwiązania. System ACO StormClean łączy w spójną całość opad, filtrację, adsorpcję oraz sedymentację. Starannie dobrany skład granulometryczny pozwala złożu filtracyjnemu ACO StormClean zatrzymywać najmniejsze drobiny bez zagrożenia kolmatacją. Dodatkowo wmieszane drobiny zdolne do adsorpcji zanieczyszczeń takich jak cynk (Zn), ołów (Pb), miedź (Cu) i substancje ropopochodne gwarantują, że przechwycone zostaną zanieczyszczenia zarówno związane, wolne jak i substancje rozpuszczone.
Złoże filtracyjne ACO Storm świetnie nadaje się jako składnik rozproszonego systemu podczyszczającego wody powierzchniowe zanim przedostaną się do środowiska. Zarówno jako wkład filtracyjny w urządzeniu ACO Stormclean, jak również złoże w innej zabudowie znacząco pomaga w poprawie jakości wody opadowej, aby przygotować ją do ponownego użycia lub rozsączenia bez szkody dla środowiska. Jest świetnym zamiennikiem filtrów gruntowych. Do zastosowania jako część systemu współpracującego ze zbiornikami retencyjno-rozsączającymi opartymi na geomembranie, na przykład z systemem ACO Stormbrixx, w obszarach, gdzie konieczne jest zaawansowane podczyszczanie wody opadowej, jako urządzenie poprzedzające studnie oraz rowy rozsączające, na obszarach o ograniczonej przestrzeni, gdzie konieczne jest podczyszczanie wód opadowych z myślą o zawiesinie, metalach ciężkich oraz olejach lub postawione są wymagające wytyczne dotyczące dokładnego podczyszczania wody. Doskonale sprawdzi się również na obszarze, na którym rozważa się zrzut do wrażliwych wód powierzchniowych lub tam, gdzie rozsączanie wody ma duży wpływ na jakość wody gruntowej, występuje silnie zanieczyszczona zlewnia oraz wychwytywane są metale pochodzące z dachów (cynk, miedź) oraz metale ciężkie.
Poniżej przedstawiamy przykłady zastosowań zaawansowanych systemów podczyszczania wód powierzchniowych. Wielkości nominalne urządzeń wynikają bezpośrednio z lokalizacji i powierzchni zlewni (zależą od natężenia i rozkładu opadu). Typ, odmiana zastosowanych urządzeń jak również sama kolejność urządzeń w linii zależy m.in. od aplikacji, oczekiwań inwestora oraz uwarunkowań związanych z miejscem zrzutu wód podczyszczonych. ACO pomaga zwymiarować linię oraz dobrać jej elementy z bardzo szerokiego portfolio w taki sposób, aby stworzyła szyte na miarę, maksymalnie dopasowane do sytuacji – rozwiązanie.
Każdy produkt w ACO WaterCycle jest niezbędnym ogniwem, które w sposób bezpieczny kontroluje obieg wody.
Wraz ze wzrostem częstości gwałtownych zmian epizodów pogodowych spowodowanych zmianami klimatu napotykamy więcej okresów suchych, przeplatanych okresami pełnymi gwałtownych opadów, wymagających z kolei zdolności do odprowadzenia dużych ilości wody w krótkim czasie.
Ważne jest, aby nie tylko przechwycić daną ilość wody, ale też zretencjonować ją i podczyścić w stopniu, jakiego wymaga jej ładunek zanieczyszczeń, aby chronić środowisko przed uszczerbkiem, jednocześnie zapobiegając odwodnieniu i powodziom. Przechodząca wzdłuż całego łańcucha woda jest w sposób ekologiczny i ekonomiczny ponownie wykorzystywana.
ACO WaterCycle umożliwia ponowne wykorzystanie wody zamiast jej uwalniania. Ten krok jest decydujący dla orientacji na zrównoważony rozwój, w rozumieniu ACO. we care for water.
ZBIERANIE (Collect)
Woda deszczowa gromadzi się na powierzchni pod wpływem ulewnych deszczy oraz topniejących śniegów. Aby nie powodować zniszczeń, konieczne jest jej szybkie przetransportowanie z terenów narażonych na niepożądane działanie wody.
ACO oferuje szeroki zakres systemów odwadniających zaprojektowanych zgodnie ze szczególnymi wymaganiami projektu w celu uzyskania optymalnego działania.
PODCZYSZCZANIE (Clean)
Wody powierzchniowe z parkingów, stacji benzynowych i innych obszarów ruchu drogowego zawierają, w różnym stężeniu, substancje ropopochodne, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie w przypadku zgromadzenia ich w systemie kanalizacyjnym. Zebrana woda powierzchniowa oczyszczana jest w celu zapobiegania przedostawaniu się tych niebezpiecznych cieczy do systemu kanalizacyjnego lub uwalnianiu ich do środowiska naturalnego.
MAGAZYNOWANIE (Hold)
Z przyczyn ekonomicznych i technicznych istniejąca kanalizacja deszczowa zaprojektowana jest tak, by była w stanie odprowadzać średnie ilości opadów deszczu. Stąd szybkie zapełnianie się kanalizacji deszczowej w czasie trwającego dłuższy czas deszczu nawalnego, powodujące szkody i zagrożenie na drogach i w budynkach.
Innowacyjne systemy ACO gwarantują, że woda pozostaje wewnątrz systemu odwadniającego, skąd może być odpowiednio uwalniana.
PONOWNE WYKORZYSTANIE (Reuse)
Regulowanie przepływu wody aktualnie nie jest wystarczające, aby zachować zrównoważony obieg w przyrodzie. Woda uprzednio podczyszczona może ponownie zostać wykorzystana.
ACO dostarcza rozwiązania w zakresie odzysku i zawracania wody deszczowej oraz zagospodarowania i recyklingu wody szarej w budownictwie kubaturowym i przemysłowym.
Eksperci odpowiedzialni za portfolio produktowe w ACO Poland:
Inż. Michał Wiśniewski
Absolwent Ochrony Środowiska oraz dyplomant Inżynierii Środowiska na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska SGGW w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywał rozpoczynając od wymiarowania urządzeń oczyszczania ścieków poprzez działalność w branży zaopatrzenia w wodę, ostatecznie obejmując w 2020 r. rolę Managera Produktu w ACO. Odpowiada za portfolio związane z Odwodnieniami budynków, systemami separacji i podnoszenia, oraz za prace badawczo-rozwojowe w tym zakresie. Głównym spektrum zainteresowania zawodowego pozostaje obszar formowania spływu powierzchniowego w terenach zurbanizowanych, zaawansowane metody oddzielana zanieczyszczeń od wód opadowych oraz zrównoważona gospodarka wodna oparta na wielokrotnym wykorzystaniu wody dostarczonej do zlewni wraz z deszczem.
Inż. Rafał Dudziak
Od urodzenia związany z Lublinem gdzie ukończył studia na Wydziale Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej. Zawodowo działa w branży od 2013 r. W ACO od 2014 r. gdzie początkowo zdobywał doświadczenie jako Inżynier Wsparcia Technicznego Sprzedaży, a następnie objął swoim wsparciem również projektantów. Od roku 2021 r. jako Menadżer Produktu SWM wprowadzał do oferty produkty, które zdobyły liczne nagrody branżowe. Wśród nich warto wymienić system kanałów odwodnienia liniowego, ACO Drain Multiline Seal in – Szczelny ponad Normę, czy szczelinowe kanały odwodnieniowe ACO Qmax Neo oraz ACO SuDS. Od początku 2023 r. Kierownik Działu Zarządzania Produktem i Centrum Projektowo-Technicznego. Poza sferą zawodową, Rafał jest pasjonatem ogólnorozumianej techniki. Jego ciekawość świata i głębokie zrozumienie otaczających go obiektów sprawiają, że jest on nie tylko specjalistą w swojej dziedzinie, ale także aktywnym obserwatorem i uczestnikiem zmieniającego się świata technologii. Jego zaangażowanie w rozwój branży i dbałość o najwyższe standardy sprawiają, że jest cenionym liderem i ekspertem w dziedzinie inżynierii środowiska.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Grupa ACO jest jedną z najbardziej cenionych firm na rynku technologii odwadniania, oszczędnego i skutecznego oczyszczania oraz kontrolowanego uwalniania i ponownego użycia wody. Jest obecna w ponad 40 krajach, posiada 30 zakładów produkcyjnych na czterech kontynentach. Firma oferuje rozwiązania odwodnieniowe dedykowane szerokiej gamie segmentów rynku, między innymi biurowcom, budownictwu jedno i wielorodzinnemu, infrastrukturze miejskiej, obiektom sportowym i wielu innym.
* Źródło: Bank Światowy, UN Population Division. Populacje ustalane zgodnie z definicją obszaru miejskiego danego kraju: OurWorldInData.org/urbanization
