Woda to jeden z fundamentalnych czynników, który ma wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy państw i regionów, ale też na samo funkcjonowanie człowieka. Na wielkość oraz stan jej zasobów wpływają chociażby czynniki geologiczne czy hydrometeorologiczne. Niestety coraz częściej pojawia się problem ich zanieczyszczenia. Co się z tym wiąże?
Przyczyny zanieczyszczeń wód podziemnych
Jako zanieczyszczenia wód podziemnych trzeba traktować wszystkie zmiany zachodzące w ich składzie chemicznym. Do zmiany ich składu oraz zanieczyszczenia dochodzi bezpośrednio lub pośrednio przez działania człowieka. Należy tu wymienić zmiany w otoczeniu poprzez wycinkę drzew, urbanizację, wzrost poboru wody itd. Możliwe jest też występowanie czynników naturalnych i wewnętrznych (geogenicznych).
Wszystko to sprawia, że zmniejsza się przydatność tych wód do jednego bądź wszystkich celów, w których mogłyby służyć w swoim pierwotnym, naturalnym stanie.
Co wpływa na poziom zanieczyszczeń wód?
Najważniejszymi czynnikami wpływającymi na stopień zanieczyszczenia wód, czy też zagrożenia ich jakości są następujące kwestie: skupienie działalności gospodarczej na danym obszarze łącząca się z intensywną eksploatacją wód podziemnych, a także warunki hydrogeologiczne. Określają one podatność użytkowych poziomów wodonośnych na przenikanie zanieczyszczeń z powierzchni terenu.
Występujące zagrożenia mogą być określane jako potencjalne oraz aktualne. Potencjalne wynikają z budowy geologicznej zbiornika wodnego, występowania (bądź braku) warstw izolujących, warunków zasilania, krążenia, drenażu oraz z zagospodarowania powierzchni terenu. Natomiast zagrożenia aktualne to takie, które wynikają z istniejących już źródeł zanieczyszczeń oraz ich oddziaływania na wody podziemne.
Jak chronić wody podziemne?
Sposób ochrony wód podziemnych zależy od rozmaitych kryteriów przyrodniczo-technicznych, takich jak: granice obszarów zasilania, ukształtowanie powierzchni i jej użytkowanie (lasy, rolnictwo, budownictwo, transport), budowa geologiczna podłoża, jakość wód podziemnych, zasięg oddziaływania ujęcia, warunki hydrologiczne i hydrogeologiczne oraz sposób czy też rodzaj ujęcia i jego stan techniczny.
Wśród podejmowanych działań można wymienić wytyczanie stref ochronnych, stosowanie bezściekowych technologii w przemyśle, napowietrzanie wód stojących, utylizacja wód kopalnianych i ich powtórne wtłaczanie do górotworu, czy oczyszczanie ścieków.
Należy także pamiętać, że na stan wód podziemnych wpływ mają także zanieczyszczone wody powierzchniowe. W związku z tym ważna jest też przemyślana gospodarka wodna i ochrona wód powierzchniowych. Można to osiągnąć m.in. przez monitoring wód, retencję oraz zagospodarowanie wody deszczowej.